Wyniki wyszukiwania

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Zmiany w produkcji, handlu zagranicznym i zużyciu krajowym ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019
Title	Changes in the Production, Foreign Trade and Domestic Consumption of Potatoes in Poland in 2001-2019
Słowa kluczowe	ziemniak, produkcja, import, eksport
Key words	potato, production, imports export
Abstrakt	Przedmiotem analizy była produkcja ziemniaków, zużycie krajowe i obroty handlu zagranicznego (eksport i import) w Polsce w latach 2001-2019. W oparciu o wyniki analiz określono średniookresową projekcję (na 2025 r.) obejmującą produkcję, kierunki wykorzystania w kraju i obroty handlu zagranicznego ziemniakami i ich przetworami. Analizowane dane pochodziły z GUS oraz IERiGŻ-PIB. Produkcja ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019 charakteryzowała się tendencją spadkową. Wolniejszy spadek zbiorów niż powierzchni wynikał z poprawy plonowania. W zużyciu krajowym występowały różnokierunkowe tendencje: spadkowa w spożyciu ziemniaków ogółem, w eksporcie ziemniaków nieprzetworzonych, w przetwórstwie w gorzelnictwie i w stratach w przechowalnictwie oraz wzrostowa w przetwórstwie spożywczym i pozostałym przemysłowym. W handlu zagranicznym zaobserwowano poprawę dodatniego salda handlu przetworami z ziemniaków oraz pogłębianie się ujemnego salda handlu ziemniakami. Z projekcji rozwoju na 2025 r. wynika, że produkcja ziemniaków w Polsce może wynosić 7250- 7540 tys. t, a zapotrzebowanie - 7430-7570 tys. t. Import niezbędny ziemniaków świeżych może wynosić rocznie 30-180 tys. t.
Abstract	The subject of the analysis was potato production, domestic consumption and foreign trade turnover (export and import) in Poland in 2001-2019. Based on the results of the analyzes, a medium-term projection (for 2025) was defined, covering production, directions of domestic use and foreign trade turnover of potatoes and their products. The analyzed data came from the Central Statistical Office and Institute of Agricultural and Food Economics- National Research Institute. Potato production in Poland in 2001-2019 was characterized by a downward trend. The slower drop in the harvest than in the area was due to the improvement in yield. There were various trends in domestic consumption: a decrease in total potato consumption, in the export of unprocessed potatoes, in processing in distilling and losses in storage, and an increase in food processing and other industrial processing. In foreign trade, an improvement in the positive balance of trade in potato products and a deepening of the negative trade balance in potatoes was observed. The development projection for 2025 shows that the production of potatoes in Poland may amount to 7,250,000- 7,540,000 thousand tonnes, and the demand – 7430 7570 thousand tonnes. The necessary import of fresh potatoes can amount to 30-180 thousand tonnes annually.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2021) Zmiany w produkcji, handlu zagranicznym i zużyciu krajowym ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 1: 33-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n1_s33.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Zmiany na rynku mięsa wieprzowego w Polsce w latach 2001 2017
Title	Changes on the Pork Meat Market in Poland in the years 2001 2017
Słowa kluczowe	pogłowie trzody, produkcja wieprzowiny, eksport, import, ceny
Key words	pig population, pork production, exports, imports, price
Abstrakt	Przedstawiono zmiany w podaży wieprzowiny w Polsce w latach 2001-2017. Pogłowie trzody chlewnej charakteryzowało się tendencją spadkową we wszystkich grupach zwierząt. W latach 2001-2007 import żywca wzrastał rocznie o 71 tys. szt., a w latach 2008-2017 o 603,5 tys. szt. Rosnąca skala importu żywca powodowała spowolnienie spadku produkcji mięsa. Eksport żywca charakteryzował się dużą zmiennością i był niewielki. Import mięsa charakteryzował się rosnącą skalą i tempem (prawie 32% rocznie w latach 2001-2008 i 3,1% w latach 2009-2017). Eksport mięsa rósł, a dynamika wzrostu od 2009 r. przewyższała skalę wzrostu importu, co zmniejszyło ujemne saldo handlu mięsem. Eksport przetworów z wieprzowiny charakteryzował się szybką tendencją wzrostową, a import niewielką. Ceny wieprzowiny w Polsce "podążały" za średnimi cenami w krajach UE. W średnim okresie tempo wzrostu cen w UE i w Polsce będzie niewielkie (0,8% rocznie), a Polska pozostanie nadal znacznym importerem żywych świń.
Abstract	Changes in pork supply in Poland in the years 2001-2017 were presented. The pig population was characterized by a downward trend in all groups of animals. In the years 2001-2007, livestock imports grew annually by 71 thousand pcs, and in the years 2008-2017 by 603.5 thousand pcs. The increasing scale of livestock import slowed the decline in meat production. Livestock export was characterized by high variability and was small. Meat imports were characterized by a growing scale and pace (almost 32% per annum in 2001-2008 and 3.1% in 2009-2017). Meat exports grew, and the growth rate since 2009 exceeded the scale of import growth, which improved the negative balance of meat trade. Exports of pork products were characterized by a rapid upward trend, and small imports. Pork prices in Poland "followed" average prices in EU countries. In the medium term, the growth rate of prices in the EU and in Poland will be small (0.8% per year). In the medium term Poland will remain a significant livestock importer.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2019) Zmiany na rynku mięsa wieprzowego w Polsce w latach 2001 2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 174-185
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s174.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku masła i serów na świecie i w Polsce w latach 2001-2017
Title	Tendencies in the Global Butter and Cheese Markets and in Poland in the years 2001-2017
Słowa kluczowe	masło, ser, produkcja, zużycie krajowe, nadwyżki rynkowe
Key words	butter, cheese, production, domestic consumption, market surpluses
Abstrakt	Przedstawiono zmiany w produkcji oraz tendencje w niedoborach/nadwyżkach rynkowych masła i sera na świecie w latach 2001-2017 u największych producentów oraz w Polsce. Nadwyżki rynkowe masła zwiększały się w: Nowej Zelandii, UE i Białorusi, a zmniejszały w Australii i na Ukrainie. Niedobory rosły w Chinach, Meksyku, Iranie i Turcji, a zmniejszały się w Rosji i Kanadzie. Względnie zrównoważona produkcja i spożycie występowały w Indiach, Pakistanie, USA i Brazylii. Na rynku sera nadwyżki rosły w: UE, USA, Nowej Zelandii, Argentynie i Białorusi, a zmniejszały się w Australii i na Ukrainie. Niedobory rosły w: Rosji, Brazylii, Meksyku. W Polsce rosły nadwyżki produkcji masła i sera, co skutkowało rosnącym eksportem, kierowanym głównie do krajów UE. Ceny masła i sera w krajach UE i na rynku światowym charakteryzowały się konwergencją. Na początku badanego okresu ceny masła w UE były o 134% wyższe niż na rynku światowym, a sera o 92,6%, a w 2017 r. różnice te wynosiły odpowiednio: 6% i 0,6%.
Abstract	Changes in production and trends in shortages / market surpluses of butter and cheese in the world and in Poland in 2001-2017 were presented. Market surplus of butter increased in New Zealand, EU and Belarus, and decreased in Australia and Ukraine. Shortages grew in China, Mexico, Iran and Turkey, and decreased in Russia and Canada. Relatively balanced production and consumption occurred in India, Pakistan, the USA and Brazil. On the cheese market, surplus grew in: EU, USA, New Zealand, Argentina and Belarus, and decreased in Australia and Ukraine. The shortages grew in: Russia, Brazil, Mexico. In Poland, there were surpluses in butter and cheese production, which resulted in growing exports, directed mainly to EU countries. Prices of butter and cheese in EU countries and on the world market were characterized by convergence. At the beginning of the analyzed period, butter prices in the EU were 134% higher than on the world market, and cheese prices were higher by 92.6%, and in 2017 these differences were respectively 6% and 0.6%.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2018) Tendencje na rynku masła i serów na świecie i w Polsce w latach 2001-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 437-450
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s437.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mleka na świecie i w Polsce w latach 2000 2016
Title	Tendencies in the World Milk Market and in Poland in the Years 2000-2016
Słowa kluczowe	mleko, produkcja, zużycie krajowe, nadwyżki rynkowe
Key words	milk, production, domestic consumption, market surpluses
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji mleka na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany ogółem oraz u największych producentów. W badanych latach produkcja mleka ogółem zwiększała się przeciętnie w roku o 15 mln ton, tj. w tempie 2,18%. W 2016 r. udział mleka krowiego w produkcji wynosił 82,6%, bawolego 13,9%, a mleka koziego, owczego i wielbłądziego wynosił 3,4%. Zmiany produkcji u największych producentów mleka były zróżnicowane co do kierunków i skali. Zróżnicowane były również kierunki zmian zużycia krajowego mleka. Na tej podstawie wyodrębniono trzy grupy krajów: o rosnących nadwyżkach rynkowych, o rosnących niedoborach rynkowych i o spadających nadwyżkach rynkowych mleka. W największej skali rosły nadwyżki rynkowe mleka w USA, Nowej Zelandii i krajach UE. Z tych krajów w 2016 r. pochodziło prawie 80% światowego eksportu mleka i jego produktów. W mniejszej skali nadwyżki rynkowe zwiększały się także w Argentynie i Turcji. Rosnące niedobory rynkowe mleka i jego produktów w największej skali występowały w Chinach i Rosji, a także w mniejszej skali w Meksyku, Brazylii i Pakistanie. Tendencja spadkowa w nadwyżkach rynkowych występowała w Australii, Ukrainie a także w Indiach. Polska charakteryzowała się rosnącymi nadwyżkami rynkowymi mleka i jego produktów, co powodowało wzrost eksportu. Na rynkach zagranicznych niezbędne było zagospodarowanie 2/3 przyrostu produkcji mleka w Polsce.
Abstract	The study presents changes in milk production in the world in 2000-2016. Production changes in general as well as in the largest producers were presented. In the analysed years, total milk production increased on average by 15 million tons per year, i.e. at the rate of 2.18%. In 2016, the share of cow's milk in production was 82.6%, buffalo 13.9%, and goat's, sheep's and camel's milk was 3.4%. Production changes in the largest milk producers varied in directions and scale. Similarly, the directions of changes in the consumption of domestic milk also varied. On this basis, three groups of countries were distinguished: growing market surpluses, growing market shortages and falling market surpluses of milk. The market surpluses of milk in the USA, New Zealand and EU countries grew on the largest scale. In 2016, almost 80% of global exports of milk and its products came from these countries. On a smaller scale, market surpluses also increased in Argentina and Turkey. The growing market shortages of milk and its products in the largest scale occurred in China and Russia, and on a smaller scale in Mexico, Brazil and Pakistan. The downward trend in market surpluses occurred in Australia, Ukraine and in India. In Poland there were growing market surpluses of milk and its products, which resulted in an increase in exports. It was necessary to develop 2/3 of Polish milk production growth in foreign markets.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2018) Tendencje na rynku mleka na świecie i w Polsce w latach 2000 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 235-247
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s235.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Tendencies in the World Beef Market and in Poland in the years 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wołowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	beef market, exports, imports, price, consumption
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji wołowiny na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. U głównych światowych producentów wołowiny wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eksportowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co powodowało wzrost udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Szczególnie szybko rozwijała się produkcja oraz eksport w Brazylii i Indiach. Ceny wołowiny charakteryzowały się tendencją wzrostową. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji wołowiny i spadkowa w konsumpcji. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiej wołowiny. Do 2025 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji wołowiny w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in world beef production in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. In the world's major beef producers, consumption growth was lower than production growth, what increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Particularly high growth in production and exports was noticeable in Brazil and India. Prices of beef were characterized by an upward trend. In Poland there was an upward trend in beef production and decline in consumption. Foreign markets are the main direction for the development of rising production. . These changes were the result of price competitiveness of Polish beef, both on the EU and other markets. By 2025, further growth in beef production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 234-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s234.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Poultry Market Trends in the World and in Poland in 2000-2016
Słowa kluczowe	mięso drobiowe, produkcja, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	broiler meat, poultry meat, production, exports, imports, consumption, prices
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku mięsa drobiowego na świecie w latach 2000 2016. Przedstawiono zmiany produkcji, konsumpcji, handlu zagranicznego oraz cen ogółem oraz u największych producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów oraz w Polsce. U głównych światowych producentów mięsa drobiowego tempo wzrostu produkcji było szybsze niż konsumpcji, co spowodowało zwiększenie możliwości eksportowych. Podaż mięsa na rynkach światowych charakteryzowała się znaczną koncentracją, natomiast popyt był bardziej rozproszony. W 2016 r. udział trzech największych eksporterów (USA, Brazylii i krajów UE) w światowym eksporcie wynosił 76,5%, a udział trzech największych importerów wynosił 29,5%. Ceny mięsa drobiowego charakteryzowały się tendencją wzrostową. Roczne tempo wzrostu cen światowych wynosiło 4,2%, w UE – 1,7%, a w Polsce 1,1%. W wyniku tego zmniejszyły się różnice między wyższymi cenami w UE a światowymi. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji, w konsumpcji i eksporcie. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek mięsa drobiowego w Polsce. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiego mięsa drobiowego. W 2016 r. ceny drobiu w UE były o 49,8% wyższe niż w Polsce. Wyższe też były ceny światowe o 18,8%. Do 2026 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji mięsa drobiowego w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in the broiler meat market in the world in 2000-2016. Changes in production, consumption, foreign trade in general as well as in the largest producers and consumers, exporters and importers and in Poland were presented. In the world's major broiler meat producers, production growth was faster than consumption growth, which increased their export capacity. Meat supply in the world markets was concentrated while demand was more fragmented. In 2016 the share of the three largest exporters (USA, Brazil and EU) in world exports was 76.5% and the share of the top three importers was 29.5%. Prices of broiler meat were characterized by an upward trend. The annual growth rate of world prices was 4.2%, in the EU - 1.7%, and in Poland - 1.1%. As a result, the differences between the higher prices in the EU and the world have decreased. In Poland there was an upward trend in production, consumption and exports. Foreign markets are the main direction for the development of growing poultry meat production in Poland. These changes were the result of price competitiveness of Polish broiler meat, both on the EU and other markets. In 2016, poultry prices in the EU were 49.8% higher than in Poland. The world prices were also higher by 18.8%. By 2026 further growth in poultry production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 268-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s268.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	TENDENCIES IN THE WORLD PORK MARKET AND IN POLAND IN THE YEARS 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wieprzowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	pork meat production, exports, imports, consumption, price
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku wieprzowiny na świecie i w Polsce w latach 2000-2016. Analizowano zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. Do głównych światowych producentów wieprzowiny należą: Chiny, kraje UE, USA, Brazylia, Rosja i Wietnam, które w 2016 r. skupiały 88,2% światowej produkcji. U głównych światowych producentów wieprzowiny (z wyjątkiem Chin) wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eks­portowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co skutkowało wzrostem udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Źródła światowego eksportu wieprzowiny charakteryzowały się znaczną i rosnącą koncentracją. W 2016 r. z krajów UE pochodziło 37,6% eksportu, z USA 28,5%, z Kanady 15,9% i z Brazylii 10%. (92% ogółu eksportu). Światowy import wieprzowiny charakteryzował się znacznie więk­szym rozproszeniem niż eksport. Ceny wieprzowiny wykazały tendencję wzrostową. W kraju występowała tendencja spadkowa w produkcji, a wzrostowa w konsumpcji, co spowodowało, że od 2008 r. Polska jest importerem netto wieprzowiny
Abstract	The study presents changes in the world pork market and in Poland in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. The major global producers of pork are China, the EU, USA, Brazil, Russia and Vietnam, which in 2016 produced 88.2% of total world production. In the world’s major pork producers (except China), consumption growth was slower than production growth, which increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Global pork exports is characterized by a large and growing concentration rate. In 2016, 37.6% of exports came from the EU, 28.5% from the USA, 15.9% from Canada and 10% from Brazil (total 92% of exports). World pork imports were characterized by a much greater dispersion than exports. Pork prices have shown an upward trend. In Poland there was a downward trend in pork production and growth in consumption, which caused that since 2008 Poland is a net importer of pork. Poland will remain a net importer of pork in the medium term.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 54-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s54.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w produkcji, zużyciu krajowym i handlu zagranicznym wieprzowiną, wołowiną i mięsem drobiowym w Polsce w latach 2000-2015
Title	TRENDS IN PRODUCTION, DOMESTIC CONSUMPTION AND FOREIGN TRADE OF PORK, BEEF AND POULTRY MEAT IN POLAND IN THE YEARS 2000-2015
Słowa kluczowe	tendencje w produkcji mięsa, handel zagraniczny, zużycie krajowe, projekcje
Key words	trends in meats production, trade, projection
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w produkcji, zużyciu i w obrotach handlu zagranicznego wieprzowiny, wołowiny i mięsa drobiowego w Polsce. Zakres czasowy badań obejmował lata 2000-2015. Z badań wynika, że od 2008 roku Polska jest importerem netto wieprzowiny. Oszacowano, że w 2020 roku niezbędny import na uzupełnienie podaży w kraju wyniesie 150-200 tys. t. Tendencje wzrostowe w produkcji wołowiny determinowane są głównie popytem na rynkach zagranicznych. Eksport wołowiny pozwolił zagospodarować rosnącą produkcję i nadwyżki rynkowe wynikające z ograniczania konsumpcji w kraju. W 2020 roku niezbędne będzie zagospodarowanie na rynkach zagranicznych 88% wołowiny produkowanej w Polsce. Dynamiczny rozwój produkcji mięsa drobiowego wynikał z rosnącego popytu krajowego i zagranicznego. W latach 2016-2020 niezbędne będzie zagospodarowanie na rynkach zagranicznych prawie 80% przyrostu produkcji mięsa drobiowego.
Abstract	The paper presents trends in production, consumption and foreign trade of pork, beef and poultry meat in Poland. The analysis was conducted based on time series for the years 2000-2015. The research shows that since 2008 Poland is a net importer of pork, in 2020 necessary imports to supplement supply in the country is estimated at 150-200 thousand tones. Growth trends in beef production are mainly determined by the demand in foreign markets. Growing production and market surplus resulting from the reduction of consumption in the country have been distributed through the export of beef. In 2020, 88% of beef production in Poland will have to be sold on foreign markets. The dynamic development of the poultry meat production was due to the growing domestic and foreign demand. In the years 2016-2020 80% of increase in the poultry meat production will have to be sold on foreign markets.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2016) Tendencje w produkcji, zużyciu krajowym i handlu zagranicznym wieprzowiną, wołowiną i mięsem drobiowym w Polsce w latach 2000-2015.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 2: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n2_s31.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Zmiany struktury obszarowej gospodarstw rolnych w krajach UE-15 i w Polsce
Title	Changes of the area structure of farms in the EU-15 countries and in Poland
Słowa kluczowe	struktura obszarowa, liczba gospodarstw, tendencje, UE-15
Key words	farms by area groups, number of holdings, tendency, EU-15
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w strukturze obszarowej gospodarstw rolnych w krajach UE-15 i w Polsce w długim okresie. Na podstawie danych Eurostat przedstawiono tendencje zmian liczby gospodarstw w grupach obszarowych w latach 1980-2013. W przekształceniach struktury obszarowej stwierdzono tendencję spadkową w liczbie gospodarstw ogółem oraz mniejszych i średnich obszarowo. W krajach o rozdrobnionej strukturze obszarowej okresową tendencją wzrostową charakteryzowała się liczba gospodarstw średnich, która w późniejszych okresach zmieniła się na spadkową. Wzrosła liczba gospodarstw większych obszarowo (100 i więcej ha). W Polsce zmiany struktury obszarowej gospodarstw przebiegają analogicznie jak w krajach UE-15, ale w wolniejszym tempie i są charakterystyczne dla początkowych etapów zmian.
Abstract	The paper presents the changes of the area structure of farms in the EU-15 and in Poland in the long term. On the basis of Eurostat data trends in the number of farms in the area groups in the years 1980-2013 were shown. Transformation of the farms' area structure was characterized by a downward trend in the number of farms in general and small and medium-sized. In countries with fragmented area structure periodic upward trend appeared by a number of medium-sized farms, which in later periods changed to downward trend. The number of larger farms (100 ha and more) increased. In Poland, changes in the structure of farms run the same way as in the EU-15, but at a slower pace and can be identified as an early stage of change.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2016) Zmiany struktury obszarowej gospodarstw rolnych w krajach UE-15 i w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 234-244
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s234.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Długookresowe zmiany relacji cenowych w łańcuchu marketingowym wieprzowiny w Polsce
Title	LONG-TERM CHANGES IN PRICE RELATIONS IN THE MARKETING CHAIN OF PORK IN POLAND
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, ceny surowca rolniczego, łańcuch marketingowy, rozstęp cenowy (marża marketingowa), tendencje
Key words	retail price, farm price, food marketing chain, price spread (marketing margin), trends
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w kształtowaniu się rozstępu cenowe­go (ang. price spread), marży marketingowej (ang. marketing margin), marży cenowej (ang. price margin) na przykładzie rynku żywca wieprzowego i rynku detalicznego 16 produktów żywnościowych wytwarzanych z wieprzowiny. Miarą rozstępu cenowego była relacja cen detalicznych i cen żywca w długim okresie (dane miesięczne z lat 1997-2014). Wzrost rozstępu cenowego stwierdzono dla takich produktów żywnościowych, jak: żeberka, boczek wędzony, parówki wieprzowe, kiełbasa „Myśliwska sucha”, mięso mielone i nogi wieprzowe. Tendencja spadkowa rozstępu cenowego występowała dla: schabu środkowego, mięsa wieprzowego bez kości (łopatki), szynki, baleronu gotowanego, polędwicy sopockiej parzonej, wątroby surowej oraz konserwy wieprzowej „Turystyczna”, a względnie ustabilizowany rozstęp cenowy występował w przypadku kiełbas „Krakowskiej suchej” i „Toruńskiej” oraz mielonki wieprzowej.
Abstract	The paper presents trends in the price spread (marketing margin, price margin) on the example of the market price of live pigs and sixteen retail market food products made from pork. The measure of the price spread was the ratio of retail prices and the prices of pork in the long term (monthly data from the years 1997-2014). Increase the price spread stated for such foods as ribs, smoked bacon, pork sausages, sausage “Myśliwska sucha”, minced meat and legs. The downward trend in the price spread appeared for the middle loin, boneless pork - shoulder, ham and cooked ham, loin “Sopocka” cooked, raw liver, and canned pork “Turystyczna”, and the relatively stable price gap occurred in the case of sausage “Krakowska sucha”, sausage “Toruńska” and luncheon meat.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2015) Długookresowe zmiany relacji cenowych w łańcuchu marketingowym wieprzowiny w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 47-56
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s47.pdf

Autor	Aneta Mikuła
Tytuł	Wynagrodzenie minimalne a ubóstwo, nierówności dochodowe i bezrobocie w Polsce
Title	Relations between minimum wage and poverty, income inequality and unemployment in Poland
Słowa kluczowe	ubóstwo, wynagrodzenie minimalne, nierówności dochodowe, bezrobocie
Key words	poverty, minimum wage, income inequalities, unemployment
Abstrakt	Wynagrodzenie minimalne jest instrumentem polityki płac, pociągającym za sobą zarówno ekonomiczne, jak i społeczne skutki. Zwolennicy wynagrodzenia minimalnego podkreślają jego rolę w ograniczaniu ubóstwa i zmniejszaniu nierówności dochodowych, z kolei przeciwnicy skupiają się na jego ekonomicznych skutkach, tj. wzroście kosztów pracy i spadku zatrudnienia. W artykule skupiono się na określeniu wpływu wynagrodzenia minimalnego na zmniejszenie ubóstwa i nierówności dochodowych. Pierwsza część pracy zawiera definicje oraz ekonomiczne i społeczne funkcje wynagrodzenia minimalnego. W kolejnej części przedstawiono kształtowanie się wynagrodzenia minimalnego w Polsce w latach 2003–2014. Dalsza część artykułu podejmuje próbę oceny efektywności podwyższania wynagrodzenia minimalnego w zwalczaniu ubóstwa i zmniejszaniu nierówności dochodowych. Efektywność takiego rozwiązania jest znikoma, zarówno w odniesieniu do całego społeczeństwa, jak i do grupy społeczno-ekonomicznej, która najbardziej powinna korzystać z tych efektów, tj. pracowników.
Abstract	The minimum wage is the wage policy instrument, entailing both economic and social consequences. Supporters of the minimum wage emphasize its role in reducing poverty and reducing income inequalities. In turn, opponents focus on its economic effects, i.e. increase in labor costs and decline in employment. The article focuses on identifying the impact of the minimum wage on reducing poverty and income inequality. The first part contains definitions and the economic and social functions of the minimum wage. The next section presents changes in the minimal salary level in Poland and its relation to the average salary in the years 2003–2014. The rest of the article attempts to assess the effectiveness of raising the minimum wage in combating poverty and reducing income inequality. The effectiveness of this solution is minimal, both in terms of the whole society, as well as socio-economic group, which should benefit most from these effects, i.e. employees.
Cytowanie	Mikuła A. (2015) Wynagrodzenie minimalne a ubóstwo, nierówności dochodowe i bezrobocie w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 87-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s87.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013
Title	TRENDS IN POLISH FOREIGN TRADE IN AGRI-FOOD PRODUCTS IN YEARS 1995-2013
Słowa kluczowe	handel zagraniczny, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, tendencje
Key words	foreign trade, export, import, agri-food products, trends
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013 ogółem i z poszczególnymi grupami państw: UE-15, UE-12, WNP, EFTA i pozostałymi krajami. Handel zagraniczny surowcami rolnymi i produktami przetworzonymi cechuje się tendencjami wzrostowymi. Szybką dynamikę wzrostową notuje się od 2004 r. Szybciej wzrasta eksport niż import. Od 2003 r. Polska jest eksporterem netto produktów rolno-spożywczych. Dodatnie saldo handlowe zwiększa się. W 2013 r. wyniosło ono 5738 mln euro, w tym z UE-15 +3267 mln euro, UE-12 +2424 mln euro, WNP +1669 mln euro, EFTA -527 mln euro i z pozostałymi krajami -1095 mln euro. W handlu surowcami rolnymi Polska jest importerem netto. Po 2004 r. rosnący eksport rolno-spożywczy był skierowany w 58% na rynki krajów UE-15, w 20,7% – UE-12, w 10,4% – WNP, w 0,7% – EFTA i w 10,2% do pozostałych krajów. Rosnący import pochodził w 61,2% z krajów UE-15, w 11,1% z UE-12, w 5,4% ze WNP, w 4,8% z krajów EFTA i w 17,5% z pozostałych krajów.
Abstract	Trends in foreign trade have an impact on the country position in the international market. The paper presents trends in the Polish foreign trade of agri-food products in years 1995-2013. The geographical composition of Poland’s foreign trade was analyzed in the breakdown into different groups of countries: EU-15, EU-12, Former Soviet Union (FSU), EFTA and other countries. The analysis showed that the trade value in agricultural raw materials and processed products increased between 1995 and 2013, with substantial rises since 2004. Agricultural import growth rate has been slower than the export one. Since 2003 Poland has recorded positive trade balance with remarkable increase after the accession. Poland is a net exporter of agri-food products. In 2013 trade balance gave a 5738 million euro surplus, of which with EU-15: +3267 million euro, EU-12: +2424 million euro, FSU: +1669 million euro, EFTA: -527 million euro and with other countries: -1095 million euro. In trade of agricultural raw materials Poland is a net importer. After 2004 markets of EU-15 received 58% of rising polish agri-food exports, EU-12 – 20.7%, FSU – 10.4%, 0,7% EFTA and 10.2% other countries. Over 60% of rising imports came from EU-15, followed by EU-12 (11.1%), Former Soviet Union countries (5.4%), EFTA countries (4.8%) and other countries provided about 17.5% of imported products.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2014) Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 41-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s41.pdf

Autor	Aneta Mikuła
Tytuł	Finansowanie dostarczania dóbr publicznych przez rolnictwo w Polsce
Title	FINANCING PROVISION OF PUBLIC GOODS THROUGH AGRICULTURE IN POLAND
Słowa kluczowe	dobra publiczne, rolnictwo, polityka rozwoju obszarów wiejskich
Key words	public goods, agriculture, rural development policy
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji dóbr publicznych oraz odniesienie jej do rolnictwa w Polsce. Przedstawiono podział środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007-2013 między działania bezpośrednio i pośrednio służące finansowaniu dostarczania przez rolnictwo środowiskowych dóbr publicznych oraz związanych z żywotnością obszarów wiejskich. Badanie pokazało, że ponad 40% całego budżetu PROW zaplanowano przeznaczyć na działania bezpośrednio służące finansowaniu dostarczania analizowanych dóbr publicznych oraz kolejne 30% na działania częściowo i pośrednio przyczyniające się do tego celu. Należy jednak pamiętać, że efekty wykorzystania tych środków w dostarczaniu dóbr publicznych zależą od wielu czynników. Nie tylko adekwatny podział zasobów budżetowych przyczynia się do wykorzystania potencjału danego środka w dostarczaniu dóbr publicznych, ale również odpowiedni potencjał techniczny i administracyjny, skala usług doradztwa czy poziom szkoleń dla rolników.
Abstract	The purpose of this paper is to examine the concept of public goods as it applies to agriculture in Poland. The papers provides an overview of the way in which Poland have planned to use relevant Rural Development Programme (RDPs) measures to secure the delivery of a range of environmental and social public goods associated with agriculture for the programming period 2007-2013. However, the extent to which these measures are used to their full potential to secure the delivery of public goods in practice depends on a number of factors. Administrative and technical capacity within administration, extension services, research bodies and paying agencies, along with the provision of well considered advice and training for farmers also has a significant effect on the degree to which RDP deliver public goods outcomes. The analysis showed that measures with a direct focus on the provision of public goods account for over 40 per cent of total RDP budget in Poland and almost 30 per cent allocated to measures partial focused on delivering the public goods under analysis.
Cytowanie	Mikuła A. (2014) Finansowanie dostarczania dóbr publicznych przez rolnictwo w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 101-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s101.pdf

Autor	Aneta Mikuła
Tytuł	Bezpieczeństwo żywnościowe Polski
Title	FOOD SECURITY IN POLAND
Słowa kluczowe	bezpieczeństwo żywnościowe, samowystarczalność żywnościowa, bezpie­czeństwo żywności
Key words	food security, food self-sufficiency, food safety
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie definicji bezpieczeństwa żywnościowego w Polsce oraz próba jego oszacowania. Określono poziom samowystarczalności żywnościowej, analizując wielkość produkcji i spożycia wybranych surowców rolnych oraz przedstawiając saldo handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi. W latach 2006-2010 Polska była samowystarczalna żywnościowo, o czym świadczy dodatni bilans handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi. Podobny wniosek można było wyciągnąć na podstawie ba­dania wielkości produkcji i zużycia krajowego wybranych produktów rolnych. Ekonomiczna dostępność żywności, określona na podstawie poziomu cen artykułów spożywczych oraz udziału wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe w ogólnych wydatkach konsumpcyj­nych, pozostawała na stabilnym poziomie. Są jednak w Polsce grupy osób, które odczuwają deprywację materialną odnośnie niemożliwości zapewnienia co drugi dzień posiłku z mięsem czerwonym, drobiowym lub ryb. Deprywacja tej potrzeby w gospodarstwach domowych w Polsce dotykała 15% rodzin oraz co czwartej rodziny znajdującej się w sferze ubóstwa. W opracowaniu nakreślono także zakres przepisów prawnych odnoszących się do zapewnienia jakości i bezpieczeństwa żywności, które zwiększyło się wraz z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej.
Abstract	The aim of the paper was to present definitions of food security and asses the range of food security in Poland. In the analyzed period, Poland achieved food security. It seems that even though 15% of the population was unable to afford a meal with meat, chicken, fish (or vegetarian equivalent) every second day, food access was stable. Food safety in Poland increased after it joined the European Union.
Cytowanie	Mikuła A. (2012) Bezpieczeństwo żywnościowe Polski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 4: 38-48
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2012_n4_s38.pdf